Mieszkańcy ogrodu i okolicy - jeż

Kochani. Pozdrowienia z Zielonej Góry! W ostatnich dniach na blogu publikuję cykl artykułów poświęconych bluszczom. Dziś rozpoczynam kolejny, w którym opiszę mieszkańców mojego ogrodu oraz najbliższego otoczenia.

Okolica, w której mieszkam to teren zadrzewiony sąsiadujący z kompleksem Lasów Młochowskich. Część Brwinowa i większa część Podkowy Leśnej obfitują w stary drzewostan, złożony głównie z dębów, sosen, świerków, brzóz i klonów, uzupełniony przez mieszkańców różnego rodzaju gatunkami drzew i krzewów ozdobnych. Obie miejscowości pełne są więc różnego rodzaju zwierząt. Są to głównie ptaki, wiewiórki i jeże, o których dziś napiszę nieco więcej. 

Temu jeżowi zrobiłem zdjęcie "w biegu". Fotografia pochodzi z ubiegłego roku, oczywiście z mojego ogrodu.

Jeże żyją w Europie, Azji, Afryce i w Nowej Zelandii. Niestety ani w Ameryce Północnej ani Południowej nie znajdziemy ich naturalnych siedlisk.  Na ogół zasiedlają środowiska leśne, trawiaste, a nawet pustynne. W Polsce występuje jeż zachodni, zwany europejskim i jeż wschodni. To trochę tak jak z żywotnikami. Jeże należą do stosunkowo dużych owadożernych. Mają ciało o krępej i mocnej budowie. Płaska, klinowata głowa o masywnej czaszce jest zakończona wydłużonym ryjkiem. Grzbiet i boki ciała jeży występujących w naszym kraju są pokryte kolcami. Kolce jeży to przekształcone włosy, zbudowane z keratyny. Jeże nie są jadowite, ale kiedy ich igły wbiją się w ciało, trudno je wyjąć. Kolce jeża są mocno osadzone w jego ciele. Kiedy jeż się przestraszy, zwija się w kulkę najeżoną kolcami oraz wydaje charakterystyczne posapywania. Taka technika obronna sprawdza się przeciwko większości drapieżników. Jedynie borsuki dzięki długim i mocnym pazurom nie są narażone na pokaleczenie i wobec nich jeże są bezbronne. Dwa poniższe zdjęcia zrobiłem w ubiegłym roku na sąsiedniej, niezabudowanej jeszcze działce.

Najbardziej niebezpiecznym miejscem dla jeży są drogi z odbywającym się na nich ruchem samochodowym, nie tylko na terenach leśnych, ale równie często w pobliżu siedzib ludzkich w sąsiedztwie parków i ogrodów, nawet w wielkich miastach. Dlatego też apeluję do wszystkich kierowców poruszających się po mojej okolicy o zdjęcie nogi z pedału gazu. Tym bardziej, że większość tutejszych ulic to ciągi pieszo-jezdne. Poruszają się po nich nie tylko jeże, ale również ludzie. Często z dziećmi! Proszę o tym pamiętać!

Jeże prowadzą naziemny i nocny tryb życia. Potrafią się wspinać i pływać. Są wszystkożerne. Co prawda żywią się głównie owadami, ale nie pogardzą także ślimakiem, dżdżownicą, jajami ptaków czy małymi ssakami i płazami. Wbrew ludowym przesądom (a także wbrew licznym bajkom), jeże nie jedzą jabłek. Jako ssaki zjadające owady i gryzonie przyczyniają się do zmniejszania populacji szkodników roślin uprawianych przez ludzi. Jeż jest w stanie podczas jednej nocy zjeść 200 gramów owadów. Kiedy jednak spożyje szkodniki zabite pestycydami, może ulec zatruciu. Tego jeżyka sfotografowałem kilka dni temu, kiedy wieczorem wyszedłem do ogrodu żeby zawołać kota do domu. Jeż specjalnie się mnie nie przestraszył. Dyzio za to omijał go szerokim łukiem. Jestem prawie pewien, że jeż ten mieszka w liściach pod altanką. W ubiegłych latach także mieszkały tam rodzinki jeży.

Zwierzę widząc, że będzie gwiazdą internetu troszkę się jednak zawstydziło.

W naszym klimacie jeże zapadają w sen zimowy. Często zagrzebują się w stertach opadłych liści, aby przespać chłodny okres roku. Poza okresem rozrodu prowadzą samotniczy tryb życia. Ciąża trwa od 40 do 58 dni. Samice jeży wydają 1-2 mioty w ciągu roku. Miot liczy najczęściej 3-4 młode. Większe gatunki jeży żyją 4-7 lat w naturze (rekord 16 lat), a mniejsze 2-4 (4-7 w niewoli). 

Już wkrótce opublikuję kolejne artykuły, w których opiszę innych mieszkańców bądź gości mojego ogrodu i najbliższej okolicy.

Serdecznie zapraszam do codziennej lektury bloga!