Ogród botaniczny w Łodzi

Nieco ponad tydzień temu zwiedzałem Ogród Botaniczny w Łodzi. Byłem w tym miejscu po raz pierwszy w życiu, ale już dziś wiem, ze na pewno tam wrócę. Pięknie zaaranżowane aleje, wspaniałe byliny, ciekawa roślinność i rozległy teren parkowo-ogrodowy zachęcają do spacerów. Tym bardziej, że przy braku korków dojazd ode mnie najmuje tu niewiele ponad godzinę. 

Już po wejściu do ogrodu moją uwagę przykuły tutejsze ścieżki edukacyjne oraz... zegary słoneczne.

Jak podaje oficjalna strona Ogrodu pierwszy w Łodzi Ogród Botaniczny powstał w 1929 r. na terenie najstarszego łódzkiego parku - Parku Źródliska I. W jego nazwie funkcjonował przymiotnik "szkolny", gdyż założony został na potrzeby Pracowni Przyrodniczej, która koordynowała nauczanie przyrody w placówkach oświatowych. Był to niewielki jednohektarowy obiekt, na terenie którego oprócz różnych grup roślin prezentowano również kilkanaście gatunków zwierząt. Stefan Rogowicz, ówczesny dyrektor Plantacji Miejskich, widział jednak potrzebę utworzenia w Łodzi ogrodu botanicznego z prawdziwego zdarzenia, dlatego też koncepcję jego budowy ujął w projekcie Parku Ludowego na Zdrowiu. Opracowano go w latach trzydziestych ubiegłego wieku, jednak nigdy nie doczekał się realizacji. Zalążkiem obecnego Ogrodu Botanicznego stał się Ogród Roślin Leczniczych o powierzchni 1,3 ha, który po II wojnie światowej wydzielono na terenie ówczesnych szkółek miejskich. Inicjatorem jego powstania był prof. Jan Muszyński, kierownik Zakładu Farmakognozji i Upraw Roślin Leczniczych Uniwersytetu Łódzkiego. Ogród ten otwarty został 19 września 1946 r. 

Obecnie w ogrodzie zachwycają krajobrazy, roślinność i przestrzeń. Naprawdę jest tu gdzie spacerować!

Spacerując po ogrodzie natrafiłem na różnego rodzaju jagódki. Ale nie próbowałem ich bo mogłoby to się źle skończyć.  

Oczywiście nie byłbym sobą gdybym nie poszukał liściastych roślin zimozielonych. W łódzkim ogrodzie najwięcej spośród nich to różaneczniki. Niektóre z nich są naprawdę imponujących rozmiarów. 

Oczywiście są też bluszcze czy barwinki pospolite. W gąszczu azalii znalazłem nawet barwinek większy.  

Za azaliami natrafiłem na pieris japoński Little Haeth. Szkoda, że w ogrodzie japońskim rośnie tylko jeden egzemplarz. A może po prostu innych nie znalazłem...

Spore wrażenie zrobił na mnie ostrokrzew kolczasty. To chyba taka sama odmiana jak ta, która rośnie w Rogowie. Łódzkie ostrokrzewy są dosyć wysokie ale z uwagi na brak dojścia i światło nie udało mi się zrobić ładnego zdjęcia całego krzewu. 

 Rosną tu równiez mahonie, ale nie ma ich zbyt wiele.

Co ciekawe, w wielu miejscach spotkać można bardzo okazałe krzewy zimozielonego berberysu Julianae. Wyglądają imponująco!

Wróćmy jednak do historii ogrodu. Tuż po otwarciu ogrodu myślano o jego rozbudowie, dlatego też w 1947 r. Zarząd Miejski w porozumieniu z Uniwersytetem Łódzkim i Sekcją Terenów Zieleni Polskiego Związku Ogrodniczego ogłosił konkurs na zaprojektowanie Ogrodu Botanicznego w Łodzi. Spośród siedmiu prac konkursowych wybrano projekt o nazwie "Flora" autorstwa Władysława Niemirskiego i Alfonsa Zielonko. Pomimo ciekawych rozwiązań przestrzennych projekt ten nie został zrealizowany, a Ogród Botaniczny istniał tylko w skromnych rozmiarach Działu Roślin Leczniczych powiększonego do 6 ha. Od momentu swego powstania Ogród administrowany był przez Wydział Plantacji i Ogrodów przy Zarządzie Miejskim, następnie przez Zarząd Zieleni Miejskiej i Łódzkie Przedsiębiorstwo Ogrodnicze. Budowę Ogrodu Botanicznego w takim kształcie, w jakim możemy go oglądać obecnie, rozpoczęto w 1967 r. według projektu inż. Henryka Tomaszewskiego z Biura Projektów Budownictwa Komunalnego w Łodzi. Pierwszą jego część o powierzchni 20 ha udostępniono zwiedzającym 19 lipca 1973 r. Prezentowała ona działy: flory polskiej, alpinarium, systematyki roślin zielnych i fragment działu zieleni parkowej. W kolejnych latach stopniowo zagospodarowywano dalsze części Ogrodu i udostępniano je zwiedzającym. 

Na terenie ogrodu znajduje się skansen, ale jemu poświęcę oddzielny post.

Teren ogrodu jest płaski, z niewielkim spadkiem ku północy w kierunku rzeki Łódki. Różnice wysokości względnych wynoszą 11 m, a najwyższy punkt położony jest na wysokości 194 m n.p.m. Opady atmosferyczne są tu stosunkowo małe – średnia roczna za lata 1985-2005 wynosi 568 mm. Temperatura w 2006 r. wahała się od +33,8°C do -30,2°C (średnia roczna to +8,8°C). Ogród ma charakter parkowo-leśny. Krajobraz urozmaica 12 sztucznie usypanych wzgórz obłożonych granitowymi, wapiennymi i piaskowcowymi blokami skalnymi. Najwyższe zgrupowane są w Alpinarium, a pozostałe znajdują się w Ogrodzie Japońskim, Arboretum i Dziale Flory Polskiej. 

Pomimo końcówki wrzesnia przez cały dzień była piękna pogoda, a w ogrodzie kwitło jeszcze sporo bylin.

Znajduje się tu ponadto 18 zbiorników zasilanych wodą ze studni głębinowej lub opadów atmosferycznych. Największy z nich, położony centralnie w Dziale Zieleni Parkowej, ma powierzchnię około 0,5 ha i graniczy z 800-metrowej długości sędziwą Aleją Lipową. W Ogrodzie Botanicznym w Łodzi rośnie około 3400 gatunków, odmian i mieszańców (taksonów) roślin gruntowych i około 2000 taksonów roślin szklarniowych (wg stanu na 30 czerwca 2008 r.). Kolekcje roślin gruntowych posadzono w dziewięciu działach ekspozycyjnych zajmujących łącznie powierzchnię około 58 ha. W chwili obecnej Ogród Botaniczny w Łodzi jest jednostką budżetową Urzędu Miasta Łodzi, bezpośrednio podlegającą Wydziałowi Ochrony Środowiska i Rolnictwa. 

W ubiegły czwartek ogród mienił się wszystkimi kolorami tęczy! Zresztą sami zobaczcie!

Łódzki ogród Botaniczny zajmuje teren pomiędzy ulicami Konstantynowską, Krzemieniecką i Retkińską, który podzielony jest na dziewięć działów tematycznych oraz około 2 ha w Parku Źródliska I. W Parku tym, przy al. Piłsudskiego 61, znajduje się bowiem Palmiarnia Ogrodu Botanicznego prezentująca kolekcje roślin egzotycznych oraz przylegający do niej Ogródek Dydaktyczny. Jest on pozostałością po Szkolnym Ogrodzie Botanicznym, który w 2005 r., po wielu latach użytkowania przez Uniwersytet Łódzki, wrócił pod zarząd Miasta i stał się integralną częścią współczesnego Ogrodu Botanicznego. Ale o tym pięknym miejscu napiszę osobny post. Naprawdę warto!

Serdecznie zapraszam do codziennej lektury bloga. Już wkrótce kolejne posty z Łodzi: Palmiarnia z ogrodem dydaktycznym i skansen z Łódzkiego Ogrodu Botanicznego. 

Do napisania posta wykorzystałem materiały dostępne na stronie internetowej Łódzkiego Ogrodu Botanicznego (TUTAJ).